ตรัสสอนพระราหุล

ตรัสสอนพระราหุล

พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงธรรมโปรดท่านพระราหุลว่า ราหุล !

ปฐวีธาตุ (ธาตุดิน) ทั้งภายใน และภายนอก เป็นสักแต่ว่าปฐวีธาตุ เพราะเห็นธรรมชาตินั้น ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ว่า "นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่ได้เป็นนั่น นั่นไม่ใช่อัตตาของเรา" เพราะเห็นธรรมชาตินั้นด้วยปัญญาอันชอบ  ตามความเป็นจริงอย่างนี้แล้ว   จิตย่อมเบื่อหน่าย คลายกำหนัดในปฐวีธาตุ

อาโปธาตุ (ธาตุน้ำ) ทั้งภายใน และภายนอก เป็นสักแต่ว่าอาโปธาตุเท่านั้น พึงเห็นธรรมชาตินั้น ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ว่า "นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่ได้เป็นนั่น นั่นไม่ใช่อัตตาของเรา"   เพราะเห็นธรรมชาตินั้นด้วยปัญญาอันชอบ ตามความเป็นจริงอย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่าย คลายกำหนัดในอาโปธาตุ

เตโชธาตุ (ธาตุไฟ) ทั้งภายใน และภายนอก เป็นสักแต่ว่าเตโชธาตุเท่านั้น พึงเห็นธรรมชาตินั้น ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ว่า "นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่ได้เป็นนั่น นั่นไม่ใช่อัตตาของเรา"  เพราะเห็นธรรมชาตินั้น ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่าย คลายกำหนัดในเตโชธาตุ

วาโยธาตุ (ธาตุลม) ทั้งภายใน และภายนอก เป็นสักแต่ว่าวาโยธาตุเท่านั้น พึงเห็นธรรมชาตินั้น ด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้ว่า "นั่นไม่ใช่ของเรา เราไม่ได้เป็นนั่น นั่นไม่ใช่อัตตาของเรา"  เพราะเห็นธรรมชาตินั้นด้วยปัญญาอันชอบตามความเป็นจริงอย่างนี้แล้ว จิตย่อมเบื่อหน่าย คลายกำหนัดในวาโยธาตุ

ราหุล ! เพราะพิจารณาเห็นว่า "ในธาตุ 4 นี้ ไม่มีอัตตา ไม่เกี่ยวกับอัตตา" ภิกษุนี้ชื่อว่า ตัดตัณหาได้แล้ว ถอนสังโยชน์ได้แล้ว ทำที่สุดแห่งทุกข์ได้แล้ว เพราะรู้มานะได้โดยชอบ